Salvador Dali’nin Çocukluğu
Salvador Dali, 11 Mayıs 1904’de İspanyanın Katalan Bölgesinde bir köyünde doğdu. Babası Salvador Dalí i Cusí ile annesi Felipa Domenech Ferres’in bir çocukları doğmuş, fakat Dali’nin doğumundan 9 ay önce ölmüştü. Ailesi ölen abisini çok sevdikleri için kendisine abisinin ismi olan Salvador ismini koydular.
Anne ve babasının ölen abisine olan sevgilerinden dolayı kendisine ilgi göstermemeleri Salvador’u olumsuz etkilemiş, dikkat çekmek için marjinal davranışlarda bulunmuştur. Dali ilerleyen yıllarında, çocukken yaşadığı bu psikolojik ruh halini şu sözleriyle anlatır; “Doğar doğmaz tapınılan bir ölünün ayak izlerinden yürümeye başladım. Beni severken hala onu seviyorlardı aslında. Belki de benden çok onu.. Babamın sevgisinin bu sınırları yaşamımın ilk günlerinde itibaren çok büyük bir yara oldu benim için. Yaşadığı bu olay Salvador Dalinin karakterinin oluşmasında da büyük rol oynamıştır.10 yaşında ilk “Hasta Çocuk” adlı ilk resim çalışmasını yaptı. Daha sonra resim kursuna giderek öncelikle karakalem olmak üzere resim kabiliyetini geliştirdi.
Salvador Dali’nin Gençlik Yılları
Gençlik döneminde Madrid San Fernando Akademisine başladı ancak disiplinsiz tavırlarından dolayı okuldan uzaklaştırılmıştır. Daha sonra ikinci kez okula kabul edilen Salvador yine aydı davranışları sergilediği için okultan temelli atılmıştır. Eserlerini dadaizm ve kübizm tarzında veren Dali, o dönem bu teknikler Madrid’de yaygın olmadığı için, sanat camiasında hemen dikkat çekti.
1929 yılında Bir Endülüs Köpeği adlı kısa filmini çekti. O yıl yeniden Paris’e giden Dali, sürrealist akımın önde gelen sanatçılarından André Breton ve Paul Éluard ile tanıştı. Ancak bu tanışmanın yanında bir de ilerleyen yıllarda Dali’nin hayatını birleştireceği, Éluard’ın karısı Gala yer alıyordu. Tanıştıkları ilk andan itibaren birbirlerinin ilgisini çekmiş ve tutkulu bir aşk yaşamaya başladılar.
Evlilik Hayatı
Salvador Dali’nin kadınlarla arası hiç iyi değildi. Onları sadece cinsel bir meta olarak görüyordu. Bu düşüncesi 1926 da Gala ile tanışıncaya kadar devam etti. Gala ile tanıştıktan sonra büyük bir aşk ve tutkuyla ona bağlandı ve 1934 yılında evlendiler. Gala ona sanat hayatında çok yardımcı oldu. Gala; Dali için bir aşık, bir arkadaş, esin perisi ve model danışman ve her şeyin ilerisinde varlığının yöneticisi olacaktır. Port Lligat’de ev alarak buraya yerleştiler. İspanya iç savaşları daha sonrada Dünya savaşlarından kaçarak bu vesileyle dünyayı dolaştılar.
Newyork’a yerleşti, ama arada sırada geri dönüyordu. 1966’da Newyork modern sanatlar müzesinde 1966’de ona bir retrospektif adadılar. Gala 3 sene sonra 1982’de öldü. Galanın ölümü onu çok etkilemişti.Bu olaydan sonra çok az resim yapmıştır. Dali Galanın mezarının bulunduğu yerden ev alarak buraya yerleşti ve burada son eserlerini yaptı.
23 Şubat 1989’da Figueras hastanesinde, 84 yaşında öldü. Cesedi ilaçlandı; ve Figueras’daki müzesine hakim olan dev kubbenin altına gömüldü.
Salvador Dali’nin Eserleri
Dali’nin 1500’den fazla resim ürettiği bilinmektedir. Yine çok sayıda heykel, çeşitli taş baskı eserler, kitap illüstrasyonları vardır. Brassaï, Man Ray, Cecil Beaton ve Philippe Halsman gibi fotoğraf sanatçılarıyla ve Elsa Schiaparelli, Christian Dior gibi moda tasarımcılarıyla beraber çalışmıştır.
Dalí’nin eserleri, Figueres’deki Dalí Tiyatro ve Müzesi’ndedir. Florida’da Salvador Dalí Müzesi, Madrid’de Reina Sofia Müzesi ve Los Angeles’taki Salvador Dalí Galerisi sanatçının yüzlerce eserini barındırır.
25 Eylül 1962 tarihindeki Barselona sel felaketinde, boğulan ve kaybolan bine yakın kişinin anısına yaptığı 3 x 3.5 metre boyutlarındaki tablo, “Galacidalacidezoksiribonükleikasid” adını taşır.
Salvador Dali’nin Politik görüşü nedir?
Gençliğinde anarşist-komünist yazılararken bu dönemde aynı zamanda Dada akımının etkisine girmiştir. Dali büyüdükçe Troçkist André Breton etkisindeki sürrealist hareketin etkinliğinin artmasıyla sürrealist olur. Salvador Dali, değişik dönemlerde birbirinin karşıtı politik görüşlere yakın olmuştur. Sanat hayatının başlarında Troçkist bir çizgideyken, daha sonraları Franko yanlısı bir faşisttir. Salvador Dali’nin Franko hayranlığının sahici olmadığını söyleyenler vardır. Bununla birlikte Franko’nun ninesinin resmini çizmiştir. Kısaca belirtmek gerekirse Franko ile ailece görüşecek kadar yakındır. Bunun yanında diktatör Franko tarafından çıkarılan idam fermanlarına övgüler dizmiştir.
Ancak İspanya İç Savaşında savaşmaktan uzak durduğu gibi her hangi bir gruba da dahil olmamıştır. Aynı şekilde, İkinci Dünya Savaşındaki tavrı da aynıdır. 1984 Romanının yazarı George Orwell, Dali’yi “Fransa’nın Nazilerce işgal edilmesi sırasında fare gibi kaçmakla” eleştirmiştir.
Kaynak:
https://www.imgelem.com.tr/salvador-dali-kimdir-kisaca-hayati/
https://www.britannica.com/biography/Salvador-Dali