Cihat Burak(1915-1994)
Ülkemizde figüratif resmin öncülerinden olan Cihat Burak, Galatasaray Lisesi’ndeki orta öğrenim yıllarından itibaren, resme gönül vermiş sanatçılarımızdandır. Sanatçının aynı zamanda mimar olması ve özellikle sanatının erken dönemi olan 1940’lı yıllarda, mimarlığının sanatına yansımasıyla, kent peyzajlarına önem vermiş, çizginin hakim olduğu, figürsüz konulardan oluşan resimlere ağırlık vermiştir. Yapısal sağlamlığıyla dikkat çeken resimlerinde ve çizgi konusundaki ustalığında mimarlığının etkisi oldukça önemlidir. Cihat Burak, II. Dünya Savaşı’nın ardından, dünyadaki pek çok ressam gibi, Paris atmosferini yaşamak ister ve ilki 1953-55 yıllarında, ikincisi de 1961-65 arası olmak üzere, Fransa’ya giderek, sanat faaliyetlerine devam eder. İlk gidişinde daha zayıf bir çalışma temposuyla ama geleneksel Türk motiflerinden yararlanarak, natürmort ve figürlü düzenlemelere yönelmiş, genelde resim yüzeyinde, kalın tabakalar oluşturacak kadar yoğun pütürlü bir boyama tarzı ortaya koymuştur. Sanatçının Paris’e ikinci gidişinde kendini tamamen resme verdiğini ve daha yoğun çalıştığını görürüz.
Toplumsal eleştiri ve toplumsal gerçeklik anlayışını, açık bir anlatım ve fantastik bir yönelimle tuvale aktardığı bu yıllarda, üslubunun oluşumunda önemli yol katettiği ve eski konulara ilaveten, masal, düş, grotesk v.b. görünümleri yansıttığı söylenebilir. Öyküsel bir anlatıma sahip olan Cihat Burak toplumun sorunlarını yerel bir sanat geleneğine bağlı olarak işlemiş; sosyal, politik ve kültürel tarihin yorumlayıcısı olmuştur. İnce eleştirilere de yer vererek, toplumun ve bireyin yaşadığı çelişkileri, yozlaşan değerleri, bir halk sanatçısının salt bakış açısıyla ve mizahla ele alır. Kullandığı renkler ve tekniği sanatçıyı sık sık dışavurumculara yaklaştırırken, çizgisel değerleri vurguladığı yapıtlarında tüm öğeler en ince ayrıntılarıyla işlenir. Sanatçı, halk sanatıyla Osmanlı sanatının öğelerini batılı bir yöntemle bağdaştırıp sunmuş ve çağdaş Türk Resim Sanatının tasarım boyutlarını genişletmiştir. Bu yönüyle, Osmanlı nakış geleneğini, her açıdan doğrulayan, tarihsel nitelikte bir usta olmuş ve Batı teknikleriyle bütünleşen Türk resim sanatının çağdaş otantisitesini temsil etmiştir.
Kaynak:
Anonim, Cihat Burak Sergi Broşürü, İstanbul 1991, s.16.
Hazırlayan
Nazlı ŞAHİN