Cumhuriyet, milletin yönetime katılımı, kendini yöneten her kademedeki idarecinin seçiminde kabulü ve onayının olduğu sistemdir. Bu sistemde meclis en üst düzeyde milletin temsil bulduğu yerdir. 23 Nisan 1923 tarihinde kurulan TBMM ise cumhuriyetimizin temelinin atılıp, gelişmesinde rol almıştır. Bu yazımızda meclisin kuruluşu ve hükümetin nasıl bir araya geldiği hakkındakısa bilgiler paylaştık. Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti nasıl ve ne zaman kuruldu?
Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti
(1920-1923), Türkiye Cumhuriyeti’nin temelini teşkil eden hükümettir. Birinci Dünya Savaşı’nda Osmalı İmparatorluğu yenildikten sonra, yurdu işgal eden düşmana karşı mücadeleye kararlı olanlar, savaşmak azmini taşıyanlar, aralarından seçtikleri milletvekilleri ile Büyük Millet Meclisi’ni teşkil etmişlerdi. Daha sonra da bu savaşı yürütecek bir hükümet kurulması kararlaştırılmıştı. Büyük Millet Meclisi hükümeti bu amaçla 24 Nisan 1920’de teşkil edildi. Gerek Meclis, gerekse hükümet başkanlığına Mustafa Kemal Atatürk seçildi.
Bütün Kurtuluş Savaşı’mızı bu hükümet yürütmüştür. Yine aynı hükümet 10 Mayıs 1920’de Fransızlar’la ilk mütarekeyi imzaladı. 3 Aralık 1920’de Ermeniler’le Gümrü Antlaşması, 16 Mart 1921’de Ruslar’la Moskova Antlaşması, 13 Ekim 1921’de yine Ruslar’la Kars Antlaşması, 20 Ekim 1921’de Fransızlar’la Ankara Antlaşması hep aynı hükümet tarafından imzalanmıştır. Büyük Zafer’den sonra da 11 Ekim 1922’de Yunanlılar’la Mudanya Mütarekesi yapılmıştır. Meclisin 1 Kasım 1922’de saltanatı kaldırması üzerine de, İstanbul hükümeti yerinede B.M.M. hükümeti bütün yetkileri eleni almıştır. 24 Temmuz 1923’de imzalanan Lausanne Antlaşması ile de, yeni bir Türk devletinin doğduğu, B.M.M. hükümetince bütün dünyaya kabul ettirilmiştir.
https://www.imgelem.com.tr/turkiye-buyuk-millet-meclisi-hukumeti.htm
TBMM: https://www.tbmm.gov.tr/#
Not. Güncellendi. Yayınlanma tarihi: 9 Nis 2011, 19:43